Νάξος: Το μαρμαροφόρο νησί, τα λατομεία και η επιβεβλημένη προστασία και αποκατάσταση του περιβάλλοντος…
Δεν είναι λίγες οι γεωγραφικές ενότητες με εκτεταμένα μαρμαροφόρα κοιτάσματα στο νησί, όπως δεν είναι λίγα και τα λατομεία που λειτουργούν στην Νάξο. Παρ’ όλα αυτά, η ουσιαστική ωφέλεια για το πρώτο σε έκταση κι δεύτερο σε πληθυσμό νησί των Κυκλάδων από την εξόρυξη και την εκμετάλλευση του μαρμάρου είναι από μηδαμινή έως ανύπαρκτη. Όπως μηδαμινή έως ανύπαρκτη είναι η ουσιαστική ωφέλεια για το ελληνικό δημόσιο.
Εάν ένα λατομείο λειτουργεί σε κηρυγμένη δασική περιοχή, το ελληνικό δημόσιο έχει οικονομικό όφελος. Στην περίπτωση όμως που η μαρμαροφόρος περιοχή ανήκει σε ιδιώτη, αυτός ο τελευταίος έχει την απόλυτη οικονομική εκμετάλλευσή της.
Πέραν όλων των παραπάνω, υπάρχει ένα ακόμη θέμα-πρόβλημα που ουδέποτε μέχρι σήμερα απασχόλησε το επίσημο κράτος και το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο. Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αναφερόμαστε. Ποιος είναι το θέμα – πρόβλημα αυτό;
Εξηγούμεθα: Για την προστασία του περιβάλλοντος στις περιοχές που γίνεται εξόρυξη μαρμάρου αλλά και πέριξ αυτών, συντελείται συνήθως βιασμός του περιβάλλοντος με την έννοια ότι «σηκώνουμε» τον απαιτούμενο όγκο μαρμάρου, χωρίς παράλληλα ή σε δεύτερο χρόνο (αν θέλετε) να κάνουμε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την ενδεικνυόμενη αποκατάσταση της μαρμαροφόρου περιοχής. Προέχει (βλέπετε) το οικονομικό όφελος – αυτό και μόνον αυτό;;;!!! -που έχει η εταιρεία η οποία εκμεταλλεύεται το λατομείο.
-Τα καλά και συμφέροντα…
-Το ερώτημα είναι: Το ελληνικό δημόσιο γιατί κάνει πως δεν βλέπει; Γιατί αδιαφορεί για το περιβάλλον και την (επιβεβλημένη) προστασία του;
-Πού είναι ο κρατικός μηχανισμός που πρέπει να ενδιαφερθεί για την προστασία και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος;
Το Ναξιώτικο μάρμαρο…
Το λευκό μάρμαρο της Νάξου ήταν από την αρχαία εποχή ένα από τα σημαντικότερα πλουτοπαραγωγικά αγαθά του νησιού. Εμφανίζεται κυρίως στο δυτικό τμήμα του νησιού και συναγωνιζόταν σε ποιότητα όλα τα γνωστά μάρμαρα της εποχής. Σε διάφορά σημεία της Νάξου θα δείτε λατομεία με πιο χαρακτηριστικό το λατομείο που βρίσκεται κοντά στο χωριό Κινίδαρος, που δεσπόζει επιβλητικό και συνθέτει ένα σεληνιακό τοπίο που εκτείνεται από την πλαγιά του βουνού έως τον κεντρικό δρόμο. Το μάρμαρο αποτελούσε κατά την αρχαιότητα το αποκλειστικό υλικό της γλυπτικής και η σημασία του διακρίνεται στα αρχαία λατομεία του νησιού (Φλεριού, Μελάνων, Απόλλωνα). Λαμπρά δείγματα της χρήσης του μαρμάρου αποτελούν και τα αρχαία ιερά του Ναού του Απόλλωνα, του Γύρουλα στο Σαγκρί και του Διόνυσου στα Ύρια. Το γεγονός πως το πρώτο μαρμάρινο γλυπτό μεγάλου μεγέθους στον κόσμο λαξεύτηκε στη Νάξο το 660 π.Χ (Κούρος) σηματοδοτεί τη σπουδαιότητα της μαρμαρογλυπτικής τέχνης στο νησί που διατηρείται ώς τις μέρες μας.
Δείγματα της τέχνης αυτής έχετε τη δυνατότητα να θαυμάσετε σε διάφορα κτίσματα αρχαία αλλά και σύγχρονα, που βρίσκονται διάσπαρτα σε όλο το νησί.
Σύμφωνα με έρευνα του www.oryktosploutos.net η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες που προμηθεύουν την παγκόσμια κοινότητα με μάρμαρα και παράγωγα τους. Ο κλάδος έχει εξαγωγικό προσανατολισμό και είναι ένας από τους λίγους τομείς στην οικονομία της χώρας με ουσιαστικά ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά σε παγκό
σμιο επίπεδο.
Το σύνολο των περιφερειών της Μακεδονίας προσφέρει άνω του 80% των συνολικών εξαγωγών ελληνικού μαρμάρου, ενώ το σύνολο των ενεργών λατομείων στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 210. Όπως έχει ήδη αναφερθεί οι κυριότερες θέσεις λατόμευσης βρίσκονται στην Ανατολική Μακεδονία και είναι οι:
- Θάσος (Λευκό Θάσου, Λευκό Λιμένα Θάσου «Πρίνος», Κρυσταλλίνα Θάσου)
- Βώλακας (Λευκό Βώλακα)
- Γρανίτης, Οχυρό
- Στενωπός, Νέστος, Λημνιά, Πηγές, Ελαφοχώρι, Δύσβατο, Βαθύλακκος, Παλαιά Καβάλα, Νικήσιανη
Η υπόλοιπη ελληνική παραγωγή εντοπίζεται στην περιοχές: Κοζάνης-Βέροιας, Ιωαννίνων, Βόλου, Διονύσου Πεντέλης, Λειβαδιάς – Ελικώνα, Νάξου, Πάρου, Τήνου, Εύβοιας κ.λπ.
Επισήμανση: Κατά τους ειδικούς, η διαδικασία εξορύξεως μεταβάλλει το οικοσύστημα της περιοχής (δομικά και λειτουργικά). Κατά την διάρκεια της εξορύξεως αλλά και με την ολοκλήρωση της πρέπει να υλοποιούνται ενέργειες αποκαταστάσεως του περιβάλλοντος.
Πρέπει. Επιβάλλεται. Γίνεται όμως αυτό; Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, όχι…
About The Author
