Η Νάξος του Όθωνα τα χρόνια. Ο Μαμούνης έπαρχος και οι πέντε δήμαρχοι
Μιας και μας έπιασε η ιστορική αναδρομή ας πάμε στου Οθωνα τα χρόνια.
Η Αυτοδιοίκηση και στη Νάξο έκανε τα τα πρώτη της δειλά βήματα και οι δήμοι ήταν πέντε…
Διαβάζουμε από την παλιά καλή “Κυκλαδική” τον Μάιο του 2014, λίγο πριν την κάλπη εκείνης της χρονιάς…
“Η έλευση των Γερμανών και ουσιαστικά του Οθωνα αλλάζει τα δεδομένα, αφήνει πίσω της την Τουρκοκρατία και τα κατάλοιπα ακόμη και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης και περνάμε στα ευρωπαϊκά πρότυπα όπου εισάγεται το δημοτικό σύστημα, με τους Νομάρχες, Έπαρχους και Δημογέροντες. Πρώτος διορισμένος Έπαρχος Νάξου ο Ψαριανός Ιωάννης Δ. Μαμούνης (Β.Δ. 2/14 Μαΐου 1833) κι έναν χρόνο αργότερα έχουμε την πρώτο προσπάθεια καταγραφής των Δήμων μέσα από Βασιλικό Διάταγμα που ορίζει όμως και τα όρια του. Έτσι η Νάξος έχει πέντε Δήμους: Νάξου (με πρωτεύουσα τη πόλη της Νάξου και 2,745 κατοίκους), Βύβλου (με πρωτεύουσα την Βύβλο (μαζί με το Γαλανάδο) και 2504 κατοίκους), Απερανθίας (πρωτεύουσα η Απείρανθος και 2248 κάτοικους , Τραγαίας (πρωτεύουσα η Τραγαία ή Χαλκί και 2164 κατοίκους) και Κορωνίδος (πρωτεύουσα Κωμιακή και 967 κατοίκους). Την Δημοτική αρχή αποτελούσε ο Δήμαρχος, ο Δημαρχιακός πάρεδρος και εξαμελές δημοτικό συμβούλιο για το Δήμο Κορωνίδος ενώ για τους άλλους τέσσερις Δήμους υπήρχε δήμαρχος, 2-4 δημαρχιακοί πάρεδροι και 12μελες δημοτικό συμβούλιο. Ουσιαστικά όμως δεν έχουμε εκλογή Δημάρχου ή πάρεδρου αλλά διορισμός μέσω εισηγήσεων που έκανε το δημοτικό συμβούλιο (εκλέγονταν από τους εντάξει φορολογούμενους άνω των 25 ετών) και ο Βασιλιάς με τον Νομάρχη έκαναν τους διορισμούς. Ποιοι είναι οι πέντε πρώτοι χρονικά Δήμαρχοι στους Δήμους Νάξου; Γεώργιος Κανδιάς (Δήμος Νάξου), Σπυρίδων Μπαρότσης (Δήμος Βύβλου), Ματθαίος Ζευγώλης (Δήμος Απερανθίας), Βασίλειος Αναπλιώτης (Δήμος Τραγαίας) και Αναγνώστης Κορρές (Δήμος Κορωνίδος)… Κι επειδή πρέπει να υπάρχει και μία ανώτερη αρχή, πρώτος Διοικητής Νάξου ορίζεται με το Βασιλικό Διάταγμα της 28ης Ιουλίου 1828 ο Μ. Τσαμαδός.