Προφήτης Ηλίας στην Παλιά Χώρα της Νάξου: Πολυετές «πάγωμα» των εργασιών αποκαταστάσεως, εξ αιτίας της Αρχαιολογίας
Από το 2012 ή το 2013, η Ι.Μ.Παροναξίας δια του εφημερίου του ιερού ναού Ζωοδόχου Πηγής Χώρας Νάξου, π. Απόστολου Βελώνη, ξεκίνησε τις προσπάθειές της για την αποκατάσταση της καλής εικόνας, εσωτερικά και εξωτερικά, του ιερού ναού του Προφήτη Ηλία. Όμως, μέχρι και σήμερα το προσχεδιασθέν έργο, δεν έχει ολοκληρωθεί. Επ’ αυτού, ασφαλώς και έχει πολλά και σημαντικά να μας πει η Αρχαιολογική Υπηρεσία, η οποία σε όλο αυτό το διάσ τημα ουκ ολίγες φορές, για λόγους που μόνο αυτή γνωρίζει, κατάφερε να «παγώσει» τις εργασίες αποκαταστάσεως…
Ένας από τους λόγους που, προ ετών, η Αρχαιολογική Υπηρεσία είπε «στοπ» στις εργασίες, ήταν η πρόταση που έκανε, σύμφωνα με την οποία οι εργασίες θα έπρεπε να ξεκινήσουν εξωτερικά του ναού και από την πίσω αυτού πλευρά συγκεκριμένα, η οποία είναι όμορος ιδιόκτητων κατοικιών. Ήταν τότε, που ο πατήρ Βελώνης προσπάθησε να πείσει του καθ’ ύλην αρμοδίους ότι το έργο του θα γινόταν ευκολότερο, «εάν (όπως υποστήριξε) τα συνεργεία έπιαναν να “διορθώσουν” την εξωτερική εικόνα του ναού, ξεκινώντας από την μπροστινή πλευρά». Και σε έναν βαθμό, θα λέγαμε, τους έπεισε. Και πάλι όμως, δεν κατέστη δυνατόν να «τρέξει» το έργο.
Προ ημερών, όπως πληροφορηθήκαμε, έφτασε στα γραφεία της Ι.Μ. Παροναξίας, που πρωτοστατεί στην αποκατάσταση εντός και εκτός της πόλεως Νάξου “γερασμένων» εκκλησιών και παρεκκλησίων, έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο θα πρέπει να γίνει εκ νέου εκτίμηση (αυτοψία) στον υπό αποκατάσταση – επισκευή χώρο από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, προκειμένου να ξεκινήσουν και πάλι οι ενδεικνυόμενες εργασίες ανακαινίσεως του ιστορικού ναού.
Ελπίζουμε αυτήν την φορά να κυλήσουν όλα ομαλά και οι προσπάθειες της Ι.Μ.Παροναξίας και του πατρός Απόστολου Βελώνη, να ευοδωθούν εν ευθέτω χρόνω.
-Σε σημείωμά του στο internet, o Ορεινός Αξώτης, σημειώνει:
«Ο ναός του Προφήτη Ηλία βρίσκεται στη Παλιά Χώρα, πίσω από το ζαχαροπλαστείο του Μαθιάσου. Ήταν η δεύτερη σε ενορίτες εκκλησία. Πιστεύεται πως την έκ τισε για το υς ορθόδοξους η μεγάλη δούκισσα Φραγκίσκη, μαζί με μια άλλη εκκλησία, της Αγίας Αικατερίνης, για τους καθολικούς, που δε σώζεται σήμερα. Η εικόνα του Αγίου είναι έργο του ζωγράφου Αγγέλου του Κρητός ο οποίος θεωρείται από τους διδασκάλους του μεγάλου ζωγράφου Δομίνικου Θεοτοκόπουλου. Μέσα στην ίδια εκκλησία υπήρχε και η εικόνα της Παναγίας της Βλαχερνιώτισσας έργο του ίδιου ζωγράφου.
Στο πλακόστρωτο δάπεδο του ναού υπάρχουν ανάγλυφες παραστάσεις των αγίων. Παραπλεύρως βρίσκεται το παρεκκλήσιο του Αγίου Σπυρίδωνος.
Πληροφορίες από το βιβλίο του Γεωργίου Μ. Μελισσηνού «Η ΝΑΞΟΣ», έκδοση Γ 1968.
Ο ναός σήμερα δυστυχώς είναι σε πολύ κακή κατάσταση για λόγους προστασίας…».